Beautiful Plants For Your Interior
Maatschappij
Molukken is een provincie in Oost-Indonesië
Bestuurlijke structuur Indonesia
Indonesië is bestuurlijk georganiseerd in 5 niveau’s;
- Negara (nationale overheid in de hoofdstad Jakarta)
- President
- Propinsi (provinciale overheid) (b.v Maluku, met Ambon als hoofdstad)
- Gouverneur
- Kabupaten (district) (b.v. Maluku Tengah, waar Saparua onder valt, met Masohi als hoofdstad)
- Bupati
- Kecematan (regio) (b.v. Saparua en Saparua Timur)
- Camat
- Negeri (dorp) (Saparua eiland heeft 18 dorpen, verdeeld over de 2 Kecamatans)
- Kepala Pemerintah. In veel dorpen er is nog steeds een Raja.
Traditioneel Moluks Bestuur
Voor de Nederlandse koloniale tijd waren ‘Orang Kaya’s en Patty’s leiders van Soa’s (clans). Dat was in de tijd waarin de mensen in de regio die we nu de Molukken noemen een nomadisch leven leidden. Ze leefden niet aan de kusten zoals nu. Ze woonden in de bergen. Ze trokken van plaats naar plaats. Pas is veranderd de tijd van VOC. Toen trokken VOC gezinde mensen op aanwijzing van Nederlanders naar de kust om handel te bevorderen en te beschermen.
De bestuurlijke structuur van toen:
Tiga Batu Tungku. De drie bestuurlijke peilers voor Molukse bevolking. Zonder overeenstemming tussen die 3 organen kon geen besluit worden gemaakt:
- Bestuur
- Religie
- Onderwijs
De huidige ‘Kepala Pemerintah’ (dorpshoofd) heet van oudsher ‘Raja’ (koning). Een door Nederlanders (VOC) geïmporteerde titel en status uit de Hindoeïstische wereld (Ceylon) die tot op de dag van vandaag door velen wordt gebruikt.
De functie van ‘Raja’ is gekoppeld aan bloedlijnen binnen de clan. Nu is er discussie over de authenticiteit daarvan. De locale cultuur, vooral die van Maluku Tengah, is nml. sterk beïnvloed door de Nederlanders gedurende 350 jaar kolonisatie.
Nederlandse invloed:
Als je in de eilandengroep Lease meer wilt leren over de cultuur, taal en tradities kun je dat vooral doen in de islamitische dorpen. Oude opvattingen en gewoonten zijn veelal daar bewaard gebleven. De VOC had daar minder invloed. De Nederlandse invloed is vooral aanwezig op Ambon, Ternate, Zuid-West Seram, Banda, Haruku, Saparua en Nusa Laut.
Molukse cultuur:
Als we willen weten hoe Molukkers traditioneel leven en leefden, kunnen we kijken naar bijvoorbeeld de Alifoeren en Naulu, stammen die op Seram leven en niet zijn beïnvloed door buitenlandse inmenging.
Als je reist naar Halmahera, Buru en de eilanden in het zuiden van de provincie zul je merken dat koloniale invloed nauwelijks aanwezig is.
Wet- en regelgeving afval
Terug naar het afvalprobleem;
Traditionele regelgeving is niet vastgelegd in de nationale wet- en regelgeving. Oom Eli Kissya heeft dat als eerste wel voor elkaar gekregen en heeft zo zijn werk in Haruku veiliggesteld voor de toekomst. Hij is in gesprek gegaan met de Bupati van Maluku Tengah in Masohi. Hij heeft de traditionele regelgeving over ‘sasi lompa’ vast laten leggen in een wet die erkend is door de Indonesische overheid. Een mijlpaal in de Molukse geschiedenis!
Wat betreft duurzaamheid en afvalmanagement kent conform de ‘Paris Agreements’ (2013) kent Indonesië wet- en regelgeving, .Wet- en regelgeving met betrekking tot afvalbeheer: 2008, 2020, 2021, 2021, 2021
Lees hier over de nationale plannen voor sanitatie, waar afval ook onder valt. Een pagina met meer wet- en regelgaving door Waste4Change. Tijdens bijeenkomsten met Happy Green Islands komt dat telkens aan de orde, met implementatie, toezicht en handhaving als uitdaging.
Met de modernisering (Orde Baru) van het land zijn de traditionele normen en waarden op de achtergrond komen te liggen.
Lokaal bestuur:
De Camat’s en Kepala Pemerintah’s vertegenwoordigen de regionale overheid op een eiland als Saparua.
Vanaf 2017 is de functie van Kepala Lingkungan ontstaan. Een wettelijke vertegenwoordiger van sectoren binnen dorpen en steden. Als je nu een feestje wilt organiseren in je buurt, moet je toestemming hebben van de Kepala Lingkungan van jouw sector. Hij of zij is ook aanspreekbaar voor het afvalprobleem en de verbinding met de local overheid.
Lokale afspraken
Zowel de Camat van Kecamatan Saparua als die van Kecamatan Saparua Timur hebben in 2015 een samenwerkingsverklaring ondertekend en onderschrijven de doelstellingen van ons afvalprogramma. Ze hebben alle dorpsbesturen geadviseerd om een intentieverklaring te ondertekenen. Dat is ook gebeurd. Daarmee geven ze aan samen te willen werken waar mogelijk. Die handtekeningen hebben vooral een symbolische waarde en we merken dat wanneer er toestemmingen worden gevraagd er altijd bereidheid is daar medewerking aan te geven.
Via de Camats maken we afspraken met de commandanten van politie en leger als publieksacties worden georganiseerd.
Medewerkers van LIPI Ambon. (instituut voor toegepaste wetenschap) kwamen in 2017 naar Saparua voor een gezamenlijk georganiseerd seminar over het afvalprobleem. Dat kan alleen als er ook een handtekening van de Camat wordt gezet voor dat initiatief.
Met betrokken overheden hebben we goed contact. Er is voldoende medewerking.
De samenwerking met de universiteit Pattimura (UnPatti) is verstevigd door de samenwerking met LIPI . Dit seminar (2017) bracht alle stakeholders bij elkaar in het kantoor van de Camat van Kecamatan Saparua. Het idee om gezamenlijk te focussen op de specifieke problematiek van kleine eilanden is daar geboren.
Studenten van Saxion Hogeschool in Deventer maakten een mooi overzicht van de stakeholders van het afvalprobleem in de Molukken. Klik hierboven voor hun rapportages.
Religie
2015. Opening van het 1e Kongres Kebudayaan, Kota Ambon. Een katholieke, boeddhistische en hindoëistische priester met imam en protestante dominee. De foto hieronder laat de 5 religieuze stromingen zien die in Indonesië zijn vertegenwoordigd. In de Molukken is daar veel aandacht voor. Om het afval probleem breed onder de aandacht te brengen werken we veel samen met allen.
In Indonesië zijn de grote wereld religies vertegenwoordigd. Het land staat bekend als grootste moslimland ter wereld.
Voor Molukse bevolking geldt anno 2020 dat ongeveer de helft christelijk is en de helft moslim. Daarbinnen zijn verschillende afgeleide stromingen. Religie in het algemeen staat sterk op de voorgrond. Op de eilandengroep Lease is de Gereja Prostestan Maluku (GPM) dominant. Daarnaast zijn er meer dan 10 kleine christelijke kerken..
Van 1999 tot 2002 was er een religieuze burgeroorlog (kerusuhan) gaande in de Molukken.
Moslim- en Christelijke gemeenschappen stonden tegenover elkaar. Vanaf die tijd is er veel veranderd in de manier waarop de christelijke kerken opereren. Het aantal kerkdiensten bij mensen thuis (ibada) is enorm toegenomen. Het dagelijks leven wordt geagendeerd rondom deze samenkomsten.
Het gebruik van luidsprekers om mensen op te roepen tot gebed en bijeenkomsten is normaal geworden. Ook door Christelijke kerken. Iedere maandagochtend om 6.00 uur spreekt de dominee de gemeente toe via luidsprekers. Rondom de paastijd zijn wegen, huizen en winkels rijkelijk voorzien van crucifixen.
De bewoners hechten steeds meer aan tradities. Oude verbonden tussen dorpen (pela’s) worden aangehaald. Ook tussen moslim- en christelijke dorpen. Dat is een belangrijke reden geweest dat de kerusuan is beëindigd.
De eerste effectieve samenwerking is tot stand gekomen met de kerkraad van Haria. De voorzitter en staf zijn actief en zeer betrokken bij het leefmilieu en gemeenschap. Onze eerste actie is het overhandigen van ‘De Groene Bijbel’. geweest. Alle passages die het rentmeesterschap betreffen zijn daarin groen afgedrukt. Dominees zijn behalve vertegenwoordiger van de kerk ook onvermoeibare maatschappelijk werkers. Ze hebben ons enorm geholpen om actie op Waisisil (2016) voor te bereiden en mensen te mobiliseren. Ze hebben ons in contact met de GPM Klasis pp Lease. GPM is de grootste protestantse kerkgemeenschap in Maluku.
De voorzitter van Klasis pp Lease stuurt de GPM gemeenten (jemaat) aan van de 3 eilanden van Lease (Haruku, Saparua en Nusa Laut). Succesvolle acties op Saparua, worden zo gemakkelijk overgedragen naar de andere dorpen van Lease.
In de afgelopen jaren is tijdens alle bijeenkomsten van GPM Klasis pp Lease en hun 27 gemeenten (jemaat) aandacht gevraagd voor de milieu-uitdagingen en met name het afvalprobleem.
De milieu-plannen en voorgenomen acties zijn vastgelegd in het meerjarenbeleidsplan van Klasis en Synode.
De upcycling activiteiten zijn een goed voorbeeld van verspreiding door samenwerking met de Klasis. Ieder jaar is er nu een competitie ‘up-cycling’ in alle 27 kerkgemeenten van Lease. Prijs voor het product dat het meest toepasbaar is en vermarkt kan worden. Dat is begonnen bij het Kantor Klasis op Saparua en wordt nu door alle gemeenten zelf georganiseerd. Het Reduce Single Use gaat daarin mee. De ‘one-drink’ watercups worden nauwelijks meer gebruikt.
Onderwijs
Klik hier voor organisatie van het onderwijssysteem in Indonesie
Bij de start van het afvalprogramma is gekeken naar het curiculum van het onderwijssysteem in Indonesië. IWP heeft daar vooral werk van gemaakt. Milieu-educatie en voorlichting over het afvalprobleem maakt geen onderdeel uit van het nationale curiculum. Aanvullend, buitenschools onderwijs en voorlichting is daarom een belangrijk onderdeel van het programma. Het ministerie van onderwijs heeft NGO’s geadviseerd om per school afspraken te maken over hoe de 10% tijd in te vullen die iedere school beschikbaar heeft voor een locale invulling (kearifan lokal). Dat doen we. In 2013 is het schoolprogramma Adiwiyata gelanceerd door de nationale overheid. Het is gericht op het verkrijgen van een certificaat waarmee de scholen aangeven dat ze actief werken met de principes van Green Schools. Op Saparua, Haruku en Nusalaut is het nog niet bekend. Wij promoten het in contacten met de leiders van de scholen en de onderwijzers.
Op Saparua maken we afspraken met de kepala UPTD Pendidikan. Dat is het hoofd van het verbindingskantoor van het regionale departement van onderwijs In Masohi. Hij is eindverantwoordelijk voor alle scholen op het eiland. Met hem is afgesproken om op termijn alle scholen te voorzien van milieu-educatie, in samenwerking met het locale team van Happy Green Islands. In samenwerking met de UPTD is het gelukt om alle schoolhoofden en vele onderwijzers te bereiken met presentaties over het afvalprobleem.
Het milieu-educatie pakket van Happy Green islands bestaat uit een lesboek, liedjes, spelletjes, films en het milieuspel van LIPI. Alle onderdelen zijn goed afgestemd met het hoofd van de SMP1 in kota Saparua, een warm voorstander van dit programma.
De inhoudelijke basis is gelegd door tante Ada Lilipaly-de Voogt en vrienden, waarvoor veel dank.
De kick-off is in 2019 gedaan door oom Eli Kissya, de kepala kewang van Haruku. Alle scholen van Negeri Ihamahu zijn toen bezocht. Daar zijn de kinderen bezig het terrein schoon te houden, organisch afval te composteren en leren ze over tuinbouw, natuur en de noodzaak het gebruik van plastic terug te brengen waar mogelijk. “Nee, niet in zee. Nee, niet verbranden”, is de eenduidige boodschap daar.
Als een onderwerp niet in het curriculum voorkomt is er ook geen lesmateriaal voor te vinden. Happy Green World maakt mooi educatief materiaal dat ism IWP is vertaald naar de Indonesische situatie en taal. In 2015 zijn ruim 1000 van die boekjes gedrukt in Ambon en verspreid. De kosten zijn hoog maar wel erg doeltreffend. In de afgelopen 5 jaar is gelukkig veel materiaal beschikbaar gekomen via het internet. Dat geldt ook voor de boekjes van Happy Green World.
1. Leerboek (English)
2. Activiteitenboek (Bahasa Indonesia)
3. Spel (Bahasa Indonesia)
4. Andere talen.
De technische faculteit van de Pattimura universiteit in Ambon (UnPatti). Deed onderzoek naar de aard en omvang van het afvalprobleem op Saparua. De Walang Inovasi is bedoeld als een werkplaats en centrum voor innovatie, ook voor studenten van de UnPatti. Voor Happy Green Islands en de partnerorganisatie Toma Majo Lease is het de uitdaging hier de juiste mensen voor te vinden. Nu de pandemie voorbij is zullen we daar komende tijd weer aandacht aan kunnen besteden. TOMA!
